GR5A Het besluit

Besluit GR5A Wandelronde van Vlaanderen

Waarom heb je voor de GR5A gekozen? Uiteraard kende ik het gegeven Grote Routepaden al lang maar ik had er nooit bij stil gestaan om aan GR-wandelen te beginnen. Ik kwam op het idee een topo-gids aan te schaffen. Ik woon in West-Vlaanderen en zag het groots, vandaar de simpele keuze voor de GR5A. Ik kocht drie jaar geleden de topo-gids met het idee meteen te beginnen. Helaas belandde de gids in de kast en werd mijn idee te slapen gelegd. Tot ik in 2020 besloot om toch door te zetten en eraan te beginnen maar er heerste een pandemie die roet in het eten gooide waardoor ik de start weer moest uitstellen. Enkele maanden na de beruchte eerste ‘lockdown’ kon ik mijn enthousiasme niet meer de baas en mijn start was een feit. In augustus 2020 vertrok ik op mijn eerste etappe van de GR5A zoals het voorgesteld staat in de topo-gids. Daar ben ik zo goed als niet van afgeweken.

Waarom kies je ervoor om een GR-route te bewandelen en is dit je eerste ervaring? Wandelen heb ik van jongs af aan mee gekregen en ik doe het nog steeds zeer graag. Maar vroeger waren het enkel rondwandelingen die al dan niet uitgestippeld waren. Op vele van die wandelingen met mijn vader kwamen we wit-rode markeringen tegen. Mijn vader wist me te vertellen dat die markeringen GR-paden zijn. Waarom ik ervoor gekozen heb ze te gaan bewandelen lijkt mij heel simpel, het is iets helemaal anders dan in een lus wandelen. Het idee te vertrekken aan punt A om daar niet terug te keren heeft iets uniek. Het naar punt B wandelen geeft je iets om naar uit te kijken. Het wandelen langs de GR5A is voor mij zeker een unieke en eerste ervaring. Intussen heb ik de route afgerond en ben ik 570km aan ervaring rijker. Ik kan me nog herinneren hoe zenuwachtig ik was aan de start van mijn eerste etappe aan het station van Brugge. Die zenuwachtigheid is getemperd maar nog niet weg, gelukkig.

Zijn er persoonlijke ontdekkingen dankzij het bewandelen van de GR5A? Dit is wel een zeer persoonlijke vraag maar ja ik heb toch enkele ontdekkingen gedaan en gelukkig enkel positieve ontdekkingen. Voor ik aan de GR5A begon was ik op sociaal vlak niet het scherpste mes uit de lade. Ik wil daarmee zeggen dat ik zeer mensenschuw was en op vlak van communiceren met vreemden had ik het zeer moeilijk. Dit is enigszins verbeterd door het vragen aan vreemden of ze zin hadden om een etappe met me mee te wandelen. Een experiment van mezelf om zo mijn sociale grenzen een beetje te verleggen en dat heeft goed uitgepakt. Ik wil Kurt, Ward en Katrien dan ook uitbundig bedanken om met me mee te wandelen. Het adoreren van het alleen zijn in een weidse omgeving en het genieten van de kleine dingen zijn zeker ontdekkingen die ik mee neem en die ik veel te weinig deed. Ik ben een man van weinig emoties “mannen, toch?”. Door het genieten van de grootsheid van een weidse omgeving en het genieten van kleine dingen in die omgevingen heb ik op enkele etappes toch een traan moeten laten. Ik herinner me etappe 19 Wijtschate-Westouter nog goed, je passeert er het Frans massagraf langs links en komt dan uit het bos waarna je zicht krijgt op de Rodeberg, hier kreeg ik het ineens moeilijk. Ik heb er een kwartier in het natte gras gezeten, genietend van het uitzicht en de tranen kwamen vanzelf. Etappe 21 Proven-Houtem was ook zo een emotionele etappe. Langs de IJzer kom je op een gegeven moment in een begrazingszone waar een kudde schapen zitten. Het was de tijd van de lammetjes, ik kon er zo dichtbij komen zonder de dieren te laten schrikken. Ik nam de tijd om hurkend op hun hoogte naar hen te kijken. Toen ik terug vertrok om mijn pad te hernemen dacht ik hoe mooi kan het zijn en daar waren de tranen weer. Best gênant maar toch ontdekkingen die ik over mezelf deed onderweg op de GR5A.

Heb je bijzondere ontmoetingen ervaren tijdens je etappes op de GR5A? Ja, ik heb enkele ontmoetingen mogen meemaken tijdens mijn tochten waarvan één geforceerde ontmoeting. Mijn eerste ontmoeting was met Katrien W., op mijn vijfde etappe van Overslag naar de beroemde Gdyniabrug. Ik zat er toen op een bankje te wachten op mijn taxi toen er een dame uitgeput naast me op de bank plofte. We raakten aan de praat “lees vorige vraag over persoonlijke ontdekkingen” en ze wist me te vertellen dat ze vanuit Antwerpen vertrokken was met eindbestemming De Haan. Het was echter zo een korte ontmoeting dat ik vergat te vragen naar haar naam. Maar nu komt het, op etappe 9 Kruibeke-Bornem net na het fort van Steendorp zag ik voor me een vrouw wandelen. Ik haalde haar in, we keken elkaar aan en we verschoten. Ze vroeg of ik die gast was die ze ontmoet had nabij Axel. Van toeval gesproken toch? We hebben die etappe samen afgerond en op de koop toe had ik nog steeds niet naar haar naam gevraagd ‘grinnik’. Mijn tweede ontmoeting was een geforceerde ontmoeting door een oproep via een GR-groep op Facebook. Etappe 7 De Klinge-Zwijndrecht heb ik bewandeld met Kurt B., we deden net geen 30km en ik heb het me geen kilometer beklaagd dat ik dit initiatief genomen had. Tevens deden we deze etappe voor een groot stuk al tetterend in de regen. Dit maakt de etappe onvergetelijk. Voor mijn derde ontmoeting moeten we helemaal naar de omgeving van Ellezelles op etappe 14, Geraardsbergen-Breucq. Ergens te velde ontmoete ik op een smal pad Ward C., hij was bezig aan een meerdaagse en eindigde die dag in Geraardsbergen. Hij deed de GR5A in omgekeerde richting. We maakten een praatje van ongeveer een kwartier. Ik weet nog dat ik hem waarschuwde voor een glibberige afdaling die hij iets verder moest aanvatten. Later die avond liet hij me weten dat hij net daar gevallen was. Ik heb samen met Ward een stuk van zijn GR5A avontuur mogen beleven, hij doet de GR5A zonder de topo-gids. We deden de etappe Geraardsbergen-Aalst “te lezen op mijn blog onder de titel Wandel Mee Met Mij te gast”, een tocht van 42km. Ik was nog niet zeker of ik die afstand ging halen, maar dankzij Ward is me dat gelukt. Met deze drie prachtige personen heb ik nog steeds contact en ik hoop uit de grond van mijn hart dat ze ook zoveel genoten hebben van hun avontuur over de GR5A als ikzelf.

Wat was de grootste verrassing langs de GR5A? Iedereen weet dat de Vlaamse Ardennen mooi zijn maar wat was die onverwachte uitschieter? De Vlaamse Ardennen zijn inderdaad een prachtig gedeelte tijdens de tocht langs de GR5A. Maar wat mij het meeste verrast heeft tijdens mijn etappes is toch wel Heuvelland. De eerste etappes van het deel Heuvelland vielen echter behoorlijk tegen. De omgeving van Avelgem tot Wervik kon mij niet bekoren, enorm veel geasfalteerde wegen en het achterwege laten van historische dorps- of stadskernen met als voorbeeld Menen. Naar mijn mening kan in dit gedeelte nog een beter traject uitgebouwd worden. Maar de rest van Heuvelland met namen zoals Hollebeke, Wijtschate, Wulvergem, Kemmel en Westouter is om vingers en duimen af te likken. De echte uitschieter langs de GR5A is voor mij etappe 19 Wijtschate-Westouter. Deze voorgestelde etappe staat dan ook op nummer één. Waarom? De rijke geschiedenis die deze etappe aandoet, de weidsheid van het landschap zonder saai te worden en de stilte plekjes in de vele natuurdomeinen. Het uitzicht naar de Rodeberg en Westouter op de flank van de Kemmelberg brengt mij emotioneel van mijn stuk.

Wat zijn de bijzondere plekjes die je ontdekte langs de GR5A die je zo kan aanroepen? Als ik eerlijk mag zijn, zijn dat er heel veel en om er geen opsomming van te maken zal ik er enkele uit de doeken doen. Die plekjes hebben me dan ook geëmotioneerd of zijn me bijgebleven door de geschiedkundige of komieke waarde. In het begin van de GR5A rondom Damme heb ik een plekje ontdekt waar ik al eerder geweest was. Het Zuidervaartje net voor je Damme binnenwandelt, ondertussen komt de GR5A hier niet meer door wat ik heel jammer vindt. De rust die hier heerst is onbeschrijfelijk want het gebied ligt kort aan het bruisende centrum van Damme. Hier ontmoette ik een dorstige egel, het was dan ook hoogzomer en poeder droog. Ik heb mijn water gedeeld met het diertje samen met een beetje druivensuiker. Je zag het beestje zo heropleven, dit maakt je wandeling helemaal goed. Nog zo een plek was Aardenburg net over de Nederlandse grens, een historische stad waar de GR5A lukraak doorschiet. Hier moet je echt een variant maken doorheen het centrum, een pareltje met monumentale gebouwen en een rijke geschiedenis uit de tijd van de tachtigjarige oorlog. Het fort van Steendorp is ook een magische plek die geschiedenis ademt over de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Ook de interessante infoborden over het verleden van het fort, de fauna en flora in en rond het fort maken dat deze plaats een toplocatie is. Het Frans militair massagraf op de flank van de Kemmelberg en het daarbij horende uitzicht op de Rodeberg waren voor mij zeer emotioneel en daarom een beeld en gevoel dat ik zo terug kan oproepen. Het natuurdomein De Westhoek wist me ook te raken met zijn ongerepte duinen en de weidse uitzichten. Als laatste maar zeker niet van de minste: domein Beisbroek en Tillegembos. Als tuinman een waar paradijs met de drie kasteelparken met hun mastodonten van bomen.

Zijn er negatieve ervaringen die je meemaakte langs de GR5A? Ik denk dat die er bij vele lange afstandsroutes zijn. Het is onmogelijk om op een tocht van vijfhonderdzeventig kilometer geen pech te hebben of eens een down momentje te hebben. Maar echt negatieve ervaringen van grote aard zijn gelukkig uitgebleven. Enkele van mijn lezers zullen het verhaal van de koffie nog wel kennen. Ik kreeg voor mijn kerst een thermos van mijn vrouw zodat ik koffie kon meenemen onderweg. Op een ochtend voor mijn vertrek vulde ik de thermos met koffie en stak deze in de rugzak. Ik reed als gewoonlijk naar de eindmeet met de wagen en nam daar de taxi naar mijn startpunt. De chauffeur deed de koffer open en daar was het ongeluk, zijn koffer stond drie kopjes hoog onder koffie. Mijn rugzak stonk de hele dag naar het goedje, mijn topo-gids heeft er ook rake klappen door gekregen maar eind goed al goed. Het blijven herinneringen die je bij blijven ookal zijn ze negatief.

Heb je veel bijgeleerd langs de GR5A? Het was mijn eerste ervaring met Grote Routepaden, ik kan dus zeggen dat ik zeer veel heb opgestoken van de Wandelronde van Vlaanderen. Niet elke etappe had daarom iets te bieden qua geschiedenis. Het zijn immers de kleine dingen die je leert appreciëren Ik ben een fanaat in het opsnuiven van geschiedenis en ik ben daar dan ook continu naar op zoek. Op dat vlak had de GR5A toch veel te bieden, ook zeer uitgebreid. Van het Bronzen tijdperk tot de Tweede Wereldoorlog. Ik heb het allemaal meegenomen. Persoonlijk heb ik ook veel bijgeleerd en die vraag is me uiteraard eerder gesteld en daar ben ik de trage weg zeer dankbaar voor.

Waarom moet men de GR5A bewandelen, er is zoveel keuze? Daar kan ik met één woord op antwoorden namelijk ‘variatie’. Ik denk dat de GR5A vrij uniek is in de variatie van streken en landschappen waar ze door weet te kronkelen. Je krijgt zoveel verschillende landschappen voorgeschoteld die je op andere lange afstandspaden in België niet te zien krijgt. Vanaf Brugge stap je in het Noorden door de polders, de Scheldevallei, de Denderstreek, de Vlaamse Ardennen, het Henegouws heuvellandschap, Heuvelland - met zijn rijke geschiedenis - en de kust. Meer moet ik hier niet aan toevoegen. Ik kan de GR5A alleen maar aanraden, het is niet enkel asfalt en beton maar ook genieten van de kleine dingen.

Hoe beoordeel je de markeringen en het werk die hier achter zit? De GR5A is uitstekend afgepijld, in beide richtingen. Er is dan wel een topo-gids en een GPX-file maar die heb je uiteindelijk zo goed als niet nodig. Ik heb veel respect voor het werk dat hierin gestoken wordt, wetende dat dit gerealiseerd wordt door vrijwilligers. Zonder hen zijn er geen GR-routes en lopen we zo verloren. Ik ben echter niet zo een fan van de stickers die nu gebruikt worden. Het is misschien makkelijk maar voor mij mist het persoonlijkheid. De geverfde markeringen geven zoveel meer cachet aan een etappe, zeker de vintage markeringsborden die je her en der nog tegen komt. Ik heb ergens gelezen dat de verf niet meer gebruikt zou mogen worden in zake het milieu en de kostprijs. Ik stel me daar wel vragen bij. Stickers bevatten lijmen en plastic en slijten zeer snel door Uv-licht?

Kan je ons een top vijf meegeven van de zesentwintig etappes die je deed? Ik wist dat deze vraag eraan zat te komen en het is een vrij lastige vraag. Er zijn mindere etappes dat is zeker maar die horen er natuurlijk ook bij. Wie schoonheid wil verdienen moet eerst het lelijke appreciëren. Dit gezegd zijnde zal ik mijn top vijf bekend maken. 1. Etappe19 Wijtschate-Westouter 2. Etappe13 Nederhasselt-Geraardsbergen 3. Etappe22-23 Houtem-De Panne-Nieuwpoort 4. Etappe14 Geraardsbergen-Breucq 5. Etappe02 Hoeke-Sint-Laureins

Dit interview verscheen ook in het tijdschrift Op Weg, nummer 4; 2021. Ik wil de redactie enorm bedanken om dit te realiseren.